در نوشته قبل با عنوان « آیا می توان به دقت ارتفاعی نقشه های تهیه شده با پهپاد اعتماد نمود یا خیر؟» به چالش های موجود در دقت ارتفاعی نقشه به دست آمده از سامانه پهپاد فتوگرامتری اشاره گردید. در این مطلب قصد داریم در رابطه با راهکارهای افزایش دقت نقشه مطالبی را بیان کنیم.
نکته حائز اهمیتی که در رابطه با تهیه نقشه با استفاده از این سامانه وجود دارد این است که تهیه نقشه در این سیستم با آن چه که ما نقشه برداران طی سال های گذشته آموخته و از آن ها استفاده کرده ایم، کمی متفاوت است. عدم توجه به این تفاوت ها باعث بروز مشکلاتی در روند تهیه نقشه و همچنین دقت به دست آمده می شود که این امر باعث دلسردی افراد تازه کار نسبت به این سیستم می گردد.
تمام تلاش بر این است تا افرادی که قصد دارند از این سامانه استفاده کنند متوجه این تفاوت ها شده و از روند صحیح برای تهیه نقشه استفاده نمایند.
اما با وجود چنین تفاوت های در روند تهیه نقشه، کماکان می توان به دقت های به دست آمده اعتماد نمود. این در حالی است که تمام مواردی که در ادامه ذکر می شود به خوبی رعایت و اصولی به کار گرفته شوند.
یکی از مهمترین نکاتی که باید به آن توجه داشت این است که تمامی روند اجرایی در این سیستم باید به طریقه صحیح انجام شده و از هر گونه سهل انگاری در موارد اجرایی خودداری شود.
در روش های کلاسیک تهیه نقشه اگر ایرادی در کار مشاهده می گردید، نهایتاً عامل زمینی با صرف هزینه ای اندک دوباره به محل بازگشته و نقایص را برطرف می نمود. اما در این سیستم همه موارد به یکدیگر ارتباط دارند، ضعف و سهل انگاری در هر مرحله باعث بروز خطا در مراحل بعدی می گردد. پس می بایست تمامی موارد از قبیل طراحی و جانمایی تارگت ها، تعداد نقاط کنترل زمینی و تعیین مختصات آن ها، طراحی رن های پروازی، تصویربردرای هوایی، پردازش تصاویر و در نهایت تهیه نقشه با نهایت دقت صورت گیرد.
از دیگر نکات حائز اهمیت، تعداد و پراکندگی نقاط کنترل است و متاسفانه دیدی که از تهیه نقشه با استفاده از این سامانه بوجود آمده، این است که پهپاد فتوگرامتری می تواند در زمان بسیار کوتاهی و با کمترین هزینه نقشه مورد نظرتان را تهیه نماید. اما این طرز فکر اشتباهی است. در یک حالت کلی و به طور معمول، این سامانه می تواند عملیات زمینی را کاهش داده و در قبال آن به امور دفتری اضافه نماید. درست است که همین امر سبب کاهش هزینه ها می گردد اما این کاهش محسوس نیست. همین دید که این سامانه می تواند عملیات زمینی را کاهش بدهد، باعث شده تا به مواردی که در سر زمین باید مورد توجه قرار گیرد به طور قابل ملاحظه ای توجه نشود. یکی از این موارد عدم رعایت اصول فنی در انتخاب تعداد و پراکندگی نقاط کنترل است. شاید یکی از زمان بر ترین امور موجود در این سیستم، اتخاذ نقاط کنترل باشد. اما باید به این امر دقت داشت که بیش از نیمی از دقت قابل حصول با این روش به کیفیت نقاط کنترل بستگی دارد. به وفور شنیده ام که در مناطق بسیار وسیع حدود ۵۰۰ هکتاری با ۱۵ الی ۲۰ نقطه کنترل نقشه برداری نموده اند. حال این سوال پیش می آید که برای چنین منطقه ای با استفاده از نقشه برداری زمینی از چند نقطه کنترل یا بنچ مارک استفاده می شود؟ درست است که این سامانه باعث سهولت در عملیات زمینی شده است اما نباید برخی از اصول را به راحتی نادیده گرفت.
به طور کلی و برای سامانه های معمول مورد استفاده در این سیستم، می بایست در هر هکتار یک نقطه کنترل در نظر گرفت. هرچه توپوگرافی شدیدتر باشد، حساسیت بیشتر شده و هرچه منطقه یکنواختی داشته باشد می توان از تعداد نقاط کنترل با یک ضریب اطمینان کاسته شود. اما این کاسته شدن بدان معنا نیست که در منطقه تپه ماهور با وسعت ۵۰۰ هکتار، تنها ۲۰ نقطه کنترل در نظر گرفته شود.
تعداد نقاط کنترل علاوه بر پستی و بلندی منطقه به کیفیت دوربین و لنز مورد استفاده نیز بستگی دارد. هرچه ساختار دوربین محکمتر و پایدارتر باشد و همچنین لنز مورد استفاده از کمترین اعوجاج برخوردار باشد می توان تعداد نقاط کنترل را به طور قابل ملاحظه کم کرد.
از دیگر موارد اشتباهی که علاقه مندان به این حوزه مرتکب می شوند این است که روند تهیه نقشه با استفاده از تصاویر به دست آمده از این سیستم را به خوبی نمی شناسند و به همین دلیل از روش هایی استفاده می کنند که مبنای عملی و عملی نداشته و همین خود باعث بروز خطا در تهیه نقشه می شوند
پس به طور خلاصه می توان بیان کرد که ذات تهیه نقشه با استفاده از سامانه پهپاد فتوگرامتری ایرادی نداشته و ضمن رعایت اصول فنی و حرفه ای می توان به دقت های قابل قبولی دست یافت و نقشه های استانداری را تهیه نمود.
