ایجاد رصدخانه دائمی پایش تغییرات در دامنههای دماوند با تجهیزات مختلف نقشه برداری، زمینشناسی و زلزلهنگاری میتواند مخاطرات ناشی از آتشفشان دماوند را کاهش دهد.
به گزارش روابط عمومی سازمان نقشهبرداری کشور، ایران در منطقه جغرافیایی خاصی قرار دارد که با بلایا و مخاطرات طبیعی فراوانی از جمله سیل، رانش زمین، گرد و غبار، ریزگردها، فرونشست ها و آتشفشانروبروست؛ پرداختن به این موضاعات و تجزیه و تحلیل علمی آن لازم و ضروری به نظر می رسد.
یکی از این بلایا، آتشفشانها هستند که ممکن است بر اثر حرکات صفحات تکتونیکی و یا ناشی از ساختار تکتونیکی منطقه باشد.لذا پایش حرکات آنها مهم و از برنامه های اصلی مدیریت پیشگیری از بحران است.
تغییرات معناداری در دماوند رخ نداده است
در همین راستا نشست ویژه ریسک آتشفشان دماوند با هدف بررسی وضعیت ریسک آتشفشان دماوند در محل مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با حضور متخصصین و دانشمندانی از سازمان نقشه برداری کشور، سازمان زمین شناسی، سازمان هواشناسی، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله و مرکز تحقیقات راه مسکن و شهر سازی برگزار شد.
سازمان نقشه برداری کشور که عضو اصلی کارگروه ملی مخاطرات زلزله، زمین لغزش، ابنیه ساختمان و شهرسازی است نیز در این نشست علمی و تخصصی حضور فعال داشت.
در این نشست دکتر حمیدرضا نانکلی رئیس اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشه برداری کشور و عضو کارگروه مخاطرات زلزله طی سخنانی به ارائه آخرین دستاوردهای جدید در حوزه شبکه ” GNSS” کشوری، تصاویر ماهواره ایInsar , و ثقل سنجی در ارتباط با آتشفشان دماوند پرداخت.
وی با اشاره به اینکه ایران از لحاظ تکتونیکی بین دو صفحه عربی و اوراسیا قرار دارد و صفحه عربی فشار زیادی به ایران وارد می‌کند، ادامه داد: کشور ما شاهد پدیده‌های مختلف تکتونیکی و غیرتکتونیکی است که بخشی از آن به دلیل همین فشار روی می‌دهد.
به گفته وی از جهت تغییرات پوسته‌ای می‌توان گفت تغییرات معنی‌دار و غیرطبیعی در قله دماوند رخ نداده، ولی تغییرات آنجا باید مستمر پایش شود و ایستگاه‌های لرزه‌نگار، شتاب‌نگار و جی.پی.اس در دماوند نصب شود تا از تحلیل داده‌های دقیق و چندحوزه‌ای بتوانیم وضعیت تغییرات پوسته‌ای در دماوند را بررسی کنیم.
ایران هر ساله ۲۲ میلی‌متر جمع می‌شود
نانکلی با اشاره به وضعیت پایش پوسته زمین در منطقه دماوند، اظهار کرد: ما ۱۳۰ ایستگاه GPS از سال ۸۳ در منطقه فعال کرده‌ایم که وضعیت پوسته را رصد می‌کنند. یافته‌های ما نشان‌دهنده تغییرات شکلی روی پوسته منطقه دماوند هستند، در مناطقی که شبکه GPSتراکم بهتری دارد مانند شمال غرب دماوند یا منطقه البرز با دقت بهتری می‌توان داده‌ها را تحلیل کرد.
به گفته رئیس اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشه برداری کشور محاسبات جدید نشان می‌دهد پوسته زمین در ایران به دلیل فشار صفحه عربی هر سال ۲۲ میلی متر جمع می‌شود و در منطقه البرز بخشی از نرخ لغزش گسل‌ها و کوتاه‌شدگی پوسته به همین دلیل است.
پیشنهاد ایجاد رصدخانه برای پایش دایمی حرکات آتشفشانی
وی در ادامه از پیشنهاد سازمان نقشه برداری مبنی بر ایجاد رصدخانههای دایمی برای پایش مداوم تغییرات و حرکات آتشفشانی در محدوده دماوند خبر داد و گفت: این رصدخانه مجموعهای از تجهیزات “استرین گیج”،” دستگاه ثقل سنج”، “GPS” ، “لرزه نگار” و “شتاب نگار” را خواهد داشت و لازم است ۲ یا ۳ رصدخانه در محدوده دماوند ایجاد شود.
نانکلی افزود: با ایجاد این رصدخانهها و پایش دایمی حرکات آتشفشانی می‌توان پیش نشانگرهای مطمئنی برای مخاطرات آتشفشان ایجاد کرد.
افزایش ارتفاع دماوند
رئیس اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشه برداری کشور با اشاره به ایستگاه سازمان نقشه برداری کشور در منطقه پلور، خاطرنشان کرد: داده‌های آن از سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ نشان می‌دهد دماوند به سمت شمال شرق در حال حرکت است و در ارتفاع هم ۳ میلی‌متر بالاآمدگی داشته است.
گفتنی است در این نشست دکتر یحیی جمور ، دکترفرخ توکلی، دکتر سعادت و دکتر جعفری سلیم؛ معاون فنی، مشاور رئیس سازمان، مدیرکل زمینی و معاون GIS سازمان نقشه برداری کشور نیز حضور داشتند.
منبع: سایت سازمان نقشه برداری کشور
-
مطالب مرتبط:
۱.ابزارهای کاربردی تحلیل در GIS
۲.به مناسبت روز جهانی GIS سال ۲۰۱۵
۳. مصاحبه آپسیس با یوسف کنعانی/دانشجوی دکتری GIS دانشگاه تهران
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دوره آموزشی نرم افزار ArcGIS (مقدماتی) کلیک کنید.
