چطور می توانیم پس از فارغ التحصیلی از رشته های مهندسی به فرصت های شغلی خوبی برسیم؟

رشد بی رویه ظرفیت رشته های مهندسی در دانشگاه ها از یک طرف و کمبود موقعیت های کاری مورد نیاز برای همه فارغ التحصیلان رشته های مهندسی از طرف دیگر باعث گردیده که موضوع بیکاری سال‌هاست به مهمترین دغدغه رایج میان مهندسان کشورمان به خصوص در سال های اول بعد از فارغ التحصیلی تبدیل شود. مطمئناً در چنین شرایطی فردی موفق به دریافت کار مناسب می‌شود که در مرحله اول بتواند خود را به سایرین خوب بشناساند تا از این طریق توانایی ها و قابلیت های تخصصی خود را در معرض نمایش همگان قرار دهد اما اینکه یک فرد تازه فارغ التحصیل چه کند که بتواند قابلیت های حرفه ای خود را به بهترین شکل به دست صاحبان کار یا همان مدیران آینده خود برساند نیز خود به دغدغه دیگری در بین مهندسان تبدیل شده است. در این مقاله به معرفی انواع روش های معرفی قابلیت های فردی مهندسین از قبیل رزومه نویسی حرفه ای خواهم پرداخت.

رشد بی رویه ظرفیت رشته های مهندسی در دانشگاه ها از یک طرف و کمبود موقعیت های کاری مورد نیاز برای همه فارغ التحصیلان رشته های مهندسی از طرف دیگر باعث گردیده که موضوع بیکاری سال‌هاست به مهمترین دغدغه رایج میان مهندسان کشورمان به خصوص در سال های اول بعد از فارغ التحصیلی تبدیل شود.

ابتدا لازم است که انواع پیش آمد های کاری احتمالی را برای افرادی که تازه از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند را کوتاه برشماریم:

فریلنسر ورک (کار قراردادی پاره وقت یا کوتاه مدت)

فریلنسرینگ، عبارتی که قشر زیادی از مهندسین کشورمان را خصوصاً در سال های اولیه پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه در برمی‌گیرد. داشتن وقت و انرژی بیشتر به همراه کم توقعی مالی که لازمه برخورداری از فرصت های تجربه اندوزی بیشتر است، این دسته از مهندسین را به قشر مخاطب برخی از شرکت ها و مؤسسات تبدیل ساخته است. به طور کوتاه فریلنسر به شخصی گفته می‌شود که:

فریلنسر(freelancer) یا فریلنس به کسی گفته می‌شود که به صورت کارمزد و با قرارداد برای انجام یک پروژه یا طرح کار می‌کند و مانند اکثر مشاغل دارای قرارداد بلند مدت با شخص یا شرکت خاصی نیست. بعضی از فریلنسر ها توسط یک شرکت یا آژانس خاص به درخواست کنندگان خدمات معرفی می‌شوند و بعضی کاملاً مستقل هستند و از طریق اینترنت و شبکه ای از مشتریان کارهای جدید جذب می کنند. ریشه فریلنس به حدود ۲ تا ۳ سده پیش برمی‌گردد که در آن زمان در بریتانیا به مبارزان و جنگجویانی که با شخص خاصی سوگند وفاداری نخورده بودند گفته می‌شد. این افراد طبق ترجمه آن(Free of Lance) برای جنگیدن آزاد بوده و می‌توانستند طرف خود را بر اساس عقاید و مزدی که پیشنهاد می‌شد انتخاب کنند.

هم اکنون فریلنس شامل حوضه های گوناگونی مثل: موسیقی و هنر، برنامه نویسی و طراحی وب، نویسندگی و خبرنگاری و … می‌شود. بعضی فریلنسر ها قرارداد کاری خود را به صورت کتبی می‌نویسند. بعضی دیگر هم که دارای امنیت بیشتری تحویل پروژه هستند بر اساس قول شفاهی کار را انجام می‌دهند. بعضی هم فقط هزینه انجام کار را قبل از شروع به کار دریافت می کنند و بقیه آن را بعد از تحویل.

شناخته شده ترین شکل فریلنس نویسندگی و خدمات تخصصی و فوق تخصصی است. برای مثال سازمانی که هم نیاز به افزایش امنیت سامانه‌های کامپیوتری خود دارد و هم از نظر حجمی نیازی به استخدام یک متخصص به صورت تمام وقت ندارد یک متخصص امنیت فریلنس را استخدام می‌کند تا امنیت شبکه سازمان را تأمین کند و کارمندان را آموزش دهد.

فریلنس بودن مزایای خاصی دارد که از جمله آن به آزادی در برنامه کاری برای انجام پروژه و مدیریت متمرکز یک نفر(خود فریلنسر) بر کل فرایند انجام کار است. همینطور ممکن است بین صاحب کار و فریلنسر رابطه کاری حرفه ای ایجاد شود که موجب کاهش هزینه برای شرکت ها شود.

استفاده از فریلنس ها در انجام یک پروژه می‌تواند برای شرکت یا شخص مشتری(صاحب کار) هم فوق العاده مفید باشد. چون سطح حرفه ای فریلنس ها بر مبنای کارهای انجام شده توسط آنها (پرتفوی) تعیین میشود و یک فریلنس هیچ وقت با انجام یک کار سطح پایین برای شما پرستیژ خود به عنوان یک حرفه ای را از بین نمی برد.

اما چرا کار موقت یا قراردادی با یک شرکت؟

اینطور نیست که همه متخصصین بلافاصله از بعد فارغ التحصیل شدن متخصص کارهای حرفه ای بزرگ تربیت شده باشند، برای شروع و جذب بازار کار شدن بایست از یک جا شروع کرد و بهترین حالت آن اینست که فرد برای خود کار کند و دانش اندوخته شده از دانشگاه را در مسیر کاربرد واقعی به کار گیرد و وقت و زمان خودش را خودش مدیریت کند تا به انجام یک کار قراردادی در مدت زمان خاص برسد. در این حالت فرد هیچ رئیسی دائماً در بالای سر خود نخواهد داشت و هر زمانی از شبانه روز که دوست داشت کار خواهد کرد این عمدتاً مطلوب افرادی است که تمایل دارند خود رئیس کار خود باشند. ضمن اینکه فرد می‌تواند در این حالت تجربه های لازم برای کارهای بزرگ تر و دائمی هم کسب کند. هرچند لزوم کار فریلنسینگ به معنای کارهای با اهمیت کم نیست چه بسا بسیاری از مهندسین ایرانی بوده اند که برای مثال در گرایش طراحی محاسبات سازه برای بزرگترین شرکت های خارج از کشور به خصوص شرکت های کشور های حاشیه خلیح فارس به همین صورت قراردادی طراحی محاسبات کرده اند و پول و اعتبار خوبی هم کسب نمودند.

مهمترین مزیت کار قراردادی چیست؟

مهمترین مزیت این شیوه ذخیره کردن زمان کافی برای انجام همزمان چند پروژه ، تجربه اندوزی فرد و در نهایت شناخت مسیر نهایی کاری فرد در آینده می‌باشد. برای مثال در گرایش تخصصی سازه می توان محاسبان ساختمانی که تا سه سال از دانشگاه فارغ التحصیل شده اند اما مجاز به کسب امضای نظام مهندسی برای محاسبه نقشه های طراحی خود نیستند را جزو همین دسته از افراد نام برد. در این حالت برتری با افرادیست که از درون دانشگاه با انجام این نوع کارها فرصت تجربه اندوزی همزمان با تحصیل دانش را برای خود فراهم آورند به طوری که در نهایت بعد از فارغ التحصیلی منجر به برخورداری از موقعیت های کاری مناسب تری نسبت به هم دانشگاهیان خود در بازار کار خواهند شد.

کار دائمی در شرکت های مشاور و پیمانکاری

این دسته از کار ها چه به عنوان پیمانکار و چه به عنوان کارمندان دائمی شرکت های مشاور نیاز به تجربه زیادی دارد که مهندسانی که چند سال به صورت فریلنسر ورک در پروژه های کوچک و بزرگ همکاری داشتند می توانند وارد آن شوند در غیر اینصورت ورود بدون تجربه مهندسین به این نوع کارها باعث می شود این دسته از مهندسین در سال های ابتدایی ورود با خطرات کاری زیادی روبرو شوند.

کارهای استخدامی اداری

اما همیشه بین افراد جامعه اکثریت محافظه کارانی هستند که تمایل به کاری ثابت با حقوقی ثابت ماهیانه داشته باشند چه به صورت صرفاً عضو هیئت علمی دانشگاه بودن و چه کار در سازمان ها و نهاد های دولتی و نیمه دولتی مهندسی در کشور . این دسته از مهندسین ترجیح می دهند به جای خطر پذیری در پروژه های جدید و ریسک پذیر در پشت میز های خودکارهای معمول روزانه ای را انجام بدهند. این قبیل از کارها اصولاً به تجربه کاری خاصی نیازی ندارند و صرف داشتن مدارک دانشگاهی یا تعداد مقالات ISI (برای عضو هیئت علمی دانشگاهی شدن) برای موفقیت در آن کفایت می‌کند!

چطور می توانیم پس از فارغ التحصیلی به موقعیت های کاری خوبی برسیم؟

پس از تعریف موقعیت های کاری موجود به این نتیجه رسیدیم برای اکثر مهندسان بدست آوردن کارهای کوتاه مدت قراردادی (فریلنسرینگ) ایده آل ترین نوع کاریابی اینترنتی میباشد حال نوبت به آن رسید که بگوییم مشتاقان دریافت کار از چه طرقی می توانند به کارهای مورد پسند خود برسند. بیشک بیشترین معضل مهندسان عمران کشورمان در شرایط کنونی پیدا کردن موقعیت های کاری مورد نظر خود میباشد. اما وب در دهه اخیر تا اندازه زیادی موجب تسهیل در این امر شده است به گونه ای که در دهه اخیر وبسایت های کاریابی فراوانی در این خصوص راه اندازی شد که هم اکنون نیز مورد استقبال قشر عظیمی از مهندسین قرار میگیرد. اما قبل از معرفی این دسته از وبسایت ها که در یادداشت بعدی از بخش اخبار تحلیلی سایت به طور مفصل به آن اشاره خواهم داشت لازم است مروری شود به اینکه اصولاً چه مواردی می تواند مهندسین را در به موفقیت رسیدن برای پیدا کردن کار مورد نظر از طریق وبسایت های کاریابی کمک کند:

رزومه قوی

بیشک از تعداد بیشمار متقاضیان یک کار فردی موفق تر است که رزومه ای قوی تر داشته باشد. لابد میپرسید فردی که تازه از دانشگاه فارغ التحصیل شده است چگونه می تواند رزومه ای قوی برای خود جور کند. کسی از شما انتظار ندارد که وقتی تازه از دانشگاه فارغ التحصیل شده اید رزومه طراحی سد کارون را در پرونده خود داشته باشید! داشتن مقالات و شرکت در کنفرانس های دانشجویی یا کمک در برگزاری کنفرانس دانشجویی و انتشار مجلات دانشجویی هم می تواند در قوی تر شدن رزومه اتان موثر باشد. هرگونه فعالیت های اجتماعی که در درون دانشگاه داشته اید را در نسخه اولیه رزومه اتان قید کنید. برای برخی شرکت ها استخدام فردی فعال در حوزه فعالیت های دانشجویی خود یک اولویت است.برای متقاضیان کار رزومه قوی بزرگترین مزیت میباشد. فارغ از اینکه محتویات مندرج در رزومه اتان می‌بایست صادقانه و منطبق با واقعیت باشد، شیوه نگارش رزومه نیز بسته به مؤسسات و شرکت های دولتی و غیر دولتی که برای آنها رزومه ارسال میکنید نیز می‌بایست متفاوت باشد .

برای ساخت رزومه CV به زبان لاتین نرم‌افزارهای تحت وب و دسکتاپی فراوانی در وب یافت می شود که با یک جستجوی ساده در گوگل می توانید از آنها بهره مند شوید. این نرم افزار ها به شما ساختار کلی رزومه اتان را پیشنهاد می دهند و شما کافیست در چارچوب های قید شده در این نرم افزار ها به سرعت رزومه آنلاین خودتان را بسازید.

فعالیت در وب به عنوان وبلاگ نویس تخصصی

گرچه این مورد در درجه بعدی اهمیت در کاریابی میباشد اما تصور کنید به کارفرمایتان که از طریق وب با شما آشنا شده است نسخه آنلاین و وبلاگی رزومه اتان که مشروح فعالیت چند ماهه یا چند ساله اخیرتان را به بهترین شکل به تصویر میکشد را ارائه دهید چه تصوری از شما برایش ایجاد میشود. البته این مورد همیشه و برای هر نوع پروژه ای صدق نمیکند و تنها شامل برخی از پروژه های خاص میشود.

برای این منظور ابتدا توصیه می شود برای تکمیل رزومه آنلاین خودتان می توانید از وبسایت لینکدین هم کمک بگیرید .

در مرحله بعد توصیه می شود حداقل با ساخت یک وبلاگ ساده که در عرض نهایتا ۱۰ دقیقه امکانپذیر است و سپس بارگذاری کردن متن رزومه خودتان در صفحه اول وبلاگ ، درمواقعیکه از شما لینک رزومه آنلایتان را خواستند آنرا برای سایرین ارائه دهید.

همچنین یکی از ابزار هایی که می تواند برای ساخت صفحه حاوی رزومه آنلاین به شما کمک کند وبسایت About.me میباشد. حتی در مواقعی پروفایل شما در شبکه های اجتماعی مثل فیسبوک و گوگل پلاس نیز می تواند در کاریابی شما موثر باشد چراکه برای برخی از کاردهندگان مهم است که شما چه تاثیری در فضای مجازی دارید.