به کمک نتایج رفتارسنجی و میکروژئودزی و مطالعه روند تغییرات داده‌های ابزاردقیق، در بسیاری از موارد، می توان پدیده‌هایی را که احتمالا در حال فرسایش، تضعیف و تخریب سد است کشف و پیش از وقوع از آنها اجتناب کرد، یا تاثیر آنها را تقلیل داد و یا نهایتا در وقت کافی، با انجام اقدامات لازم، خسارات احتمالی وارده به اهالی و تاسیسات پایین دست را کاهش داد.
به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه برداری کشور؛ دکتر حمیدرضا نانکلی رییس اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشه برداری کشور در یادداشتی با عنوان «اهمیت پایش و مانیتورینگ سدهای کشور» نوشت:
با توجه به سیل های اخیر در کشور وحجم آب ورودی خیلی زیاد به سدها پایش انلاین این سازههای حیاتی باید با دقت انجام شود.
مجموعه اقداماتی که بوسیله ابزار دقیق جهت رفتار سنجی و بررسی حرکات یک سازه بزرگ مانند سد با دقت بسیار زیاد و با استفاده از مشاهدات و محاسبات ژئودتیک و با هدف آشکار سازی جابجائی های آن انجام میشود میکروژئودزی نام دارد. سازه های بزرگ و حساس همچون سدها، نیروگاه‌ها، برج‌ها و گودبرداری سازه نگهبان از اهمیت بسیار بالائی برخوردار بوده و رفتار سنجی اینگونه سازه‌ها معمولا به دو صورت ژئوتکنیکی و ژئودتیکی صورت می گیرد.
بدین لحاظ امروزه در کشورهای پیشرفته تقریبا هیچ سازه بزرگی را نمی توان یافت که فاقد مشاهدات پایش پایداری باشد. در ایران نیز این موضوع همواره مد نظر قرار داشته، بطوری که امروزه همه سدها دارای ابزارهای دقیق کنترل و مشاهدات ژئودزی مهندسی برای رفتارسنجی هستند.
مانیتورینگ و رفتارسنجی سازه‌ها به روش نقشه‌برداری
در روش ژئودتیکی، شبکه‌ای از نقاط بر روی بدنه و محیط اطراف سازه ایجاد و از طریق مشاهدات ژئودتیکی (عمدتا طول، زاویه و مختصات) در بازه های زمانی مختلف، رفتار سازه مورد پایش قرار می گیرد. اینگونه مشاهدات امکان کنترل تغییرشکل بیرونی سازه را مهیا می‌سازند.
بکارگیری مشاهدات ژئودزی مهندسی به منظور رفتارسنجی خارجی سازه‌ها در سال‌های اخیر خصوصا با افزایش دقت وسایل اندازه گیری، به ویژهGPS ، از اهمیت و توجه بیش از پیش برخوردار شده است. از عمده ترین تحولات سال‌های اخیر، بوجود آمدن امکان پایش پیوسته سازه‌ها بصورت آنی و خودکار بوده که GPS در این میان سهم عمده‌ای داشته است.
در رفتارسنجی سازه‌ها به کمک مشاهدات ژئودتیکی نوعا کار با ارائه بردارهای جابجائی و آنالیز تغییر شکل استرین خاتمه یافته و مهندسین از طریق تفسیر بردارهای جابجائی رفتار سازه را تحلیل می کنند. شکی نیست که تعبیر و تفسیر تغییر شکل سازه از طریق بردارهای جابجائی کاری دشوار بوده و نیازمند تجربه عملی بسیار است.
سد و گودبرداری‌ها از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارای اهمیت بسیار زیادی است. به علت بالا بودن هزینه این سازه‌ها و عواقب ناشی از ناپایداری آنها مسئله حفاظت و نگهداری و ارزیابی مستمر پایداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
به دلیل ماهیت خاص پروژه‌های ژئومکانیکی، و عدم اطمینان کامل از درستی مشخصات و پارامترهای ژئومکانیکی ارزیابی شده برای توده سنگ در برگیرنده، تعیین دقیق ضریب ایمنی واقعی در این نوع پروژه‌ها امکان پذیر نمی‌باشد. جهت پیشگیری از گسیختگی در اثر عوامل مختلف، رفتارسنجی و میکروژئودزی مستمر ضروری است .
به این منظور با استفاده از ابزاردقیق در محل‌های مناسب، قرائت دوره‌ای و تفسیر داده ها، در صورت لزوم، می توان قریب به یقین‌ترین عامل ناپایداری را پیش‌بینی نموده و اقدامات لازم جهت مقابل با آن‌را معمول داشت.
به کمک نتایج رفتارسنجی و میکروژئودزی و مطالعه روند تغییرات داده‌های ابزاردقیق، در بسیاری از موارد، می توان پدیده‌هایی را که احتمالا در حال فرسایش، تضعیف و تخریب سد است کشف و پیش از وقوع از آنها اجتناب کرد، یا تاثیر آنها را تقلیل داد و یا نهایتا در وقت کافی، با انجام اقدامات لازم، خسارات احتمالی وارده به اهالی و تاسیسات پایین دست را کاهش داد.
