رونمایی از نرم‌افزار بومی سه‌بعدی اطلاعات مکانی «گیتی» در روز جهانی GIS

در همایش روز جهانی GIS (سیستم اطلاعات مکانی) که روز چهارشنبه ۲۷ آبان برگزار شد، کنسرسیوم گیتی متشکل از شرکت دانش‌بنیان نگاه‌افزار، شرکت فناوران هنر امروز و شرکت مهندسین مشاور نوآوران علوم مکانی، از نرم‌افزار بومی سه‌بعدی اطلاعات مکانی رونمایی کرد.

به گزارش گروه علم و فناوری آنا، سامانه گیتی به عنوان یک بستر نرم‌افزاری بومی، امکان نمایش و پشتیبانی از فرمت‌های مکانی رایج در فضای دو بعدی و سه‌بعدی با تکنیک‌های پیشرفته پردازش و نمایش (Rendering) را ارائه می‌دهد.

رعایت اصول امنیت فناوری تبادل اطلاعات، امکان توسعه ابزارهای کاربردی- تحلیلی در قالب وب، Desktop GIS، Web Service، Application و Mobile GIS و ارائه محیط جامع و یکپارچه به وسیله ایجاد ارتباط با پایگاه‌های داده‌ و سامانه‌های فعلی که به عنوان بزرگترین دغدغه‌های هر سازمان است، در معماری گیتی به عنوان مهم‌ترین اولویت‌ها لحاظ شده است.

بدیهی است که تولید و گسترش ابزارهای مورد نیاز در یک سامانه بومی، امکان توسعه پایدار در راستای سیاست‌گذاری‌های هر سازمان فراهم می‌آورد. از این رو، سامانه بومی گیتی می‌تواند به عنوان یک سامانه کارآمد سازمانی ایفای نقش کند.

سامانه ردیابی

سیستم ردیابی و ناوبری متحرک‌ها، ترکیبی از سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای مکانی است که با استفاده از فناوری ماهواره و GPS و با تکیه بر زیرساخت علوم مکانی، امکان ردیابی همزمان و ناهمزمان متحرک‌ها را با هدف اطلاع یافتن از موقعیت آنها و امکان‌پذیر کردن مدیریت بهینه آنها فراهم می‌سازد. با راه‌اندازی این سیستم، موفقیت ناوگان از طریق یک مرکز عملیاتی قابل تعیین است و مسئولان سیستم می‌توانند در هر لحظه با برقراری اتصال به مرکز، مکان و الگوی توزیع متحرک‌ها را بر روی نقشه مشاهده کرده و آخرین اطلاعات حرکتی متحرک‌ها نظیر جهت حرکت، میزان توقف، سرعت، مسافت طی شده و سوخت مصرفی را در اختیار داشته باشند.

آنالیز اطلاعات

در این سامانه چندین ابزار استاندارد آنالیز GIS برای تحلیل‌های مختلف در نظر گرفته شده است. همچنین امکان اضافه کردن ابزارهای آنالیز، سیستم‌ها و فرم‌های پرسش و پاسخ خاص مرتبط با نیاز هر سازمان فراهم است. به طور مثال، برخی ابزارهای آنالیز استاندارد موجود در سامانه گیتی عبارتند از:

اندازه‌گیری و بررسی‌های فواصل که امکان اندازه‌گیری فاصله دو نقطه، یک مسیر چندین نقطه‌ای، ابعاد یک محدوده دلخواه را داراست.

گزارش زمین این ابزار امکان گزارش وضعیت ارتفاعات، مسیرها و محدوده‌های مشخص شده توسط لایه‌های اطلاعاتی یا انتخاب شده توسط کاربر را فراهم می‌آورد که از آن می‌توان در آنالیزهای گوناگونی مثل پیدا کردن مرتفع‌ترین نقطه در محدوده مشخص و یا در بین نقاط خاص و غیره استفاده کرد.

خطوط کانتوری که امکان ترسیم خطوط و یا نقشه کانتوری براساس داده مشخص را فراهم می‌آورد که استفاده‌های گسترده‌ای همچون نمایش کانتوری تراکم جمعیت، میزان بارش باران، وزش باد و غیره را دارد.

محدوده دید به عنوان ابزاری برای سنجش اندازه دید در یک نقطه خاص و پیدا کردن نقاط رأس و یا کور در یک لایه اطلاعاتی به کار می‌رود. این ابزار در معماری و شهرسازی، مخابرات (دید و محدوده آنتن‌ها) کاربرد دارد.

نمایش پیشرفته اطلاعات

در گذشته به خاطر محدودیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری نمایش اطلاعات عمدتاً به صورت دوبعدی و نقشه‌های پلات بوده است. اما در آنالیزها و بررسی‌های پیشرفته، اطلاعاتی که اصالتاً ماهیت سه‌بعدی دارند لازم است سه‌بعدی نمایش داده شوند تا هم درک درستی از آنها و تأثیراتشان (برای مثال نور خورشید و سایه ساختمان‌ها) وجود داشته باشد و هم خوانایی و درک نقشه به آسانی و منطبق بر واقعیت ایجاد شود.

همچنین برای غنی‌تر کردن اطلاعات و تحلیل جهان‌شمول‌تر ایده‌ها و پرسش‌ها، امکان کامل کردن منطقه جغرافیایی با دیگر عناصر موجود در دنیای واقعی (مانند مدل‌های درختان برای نمایش پوشش گیاهی، جریان رودخانه، سازه‌های مختلف شهری) فراهم است. بعلاوه امکان علامت و یادداشت ‌گذاری سریع در محیط به سادگی امکان‌پذیر است.

ورود اطلاعات

سامانه گیتی، اطلاعات GIS را که به صورت فایل مستقل روی دیسک، فایلی در سرور (از طریق URL) یا سرویس‌های تحت وب مانند WMS, WMF, WMTS, WTS, GML ارائه می‌شوند را پشتیبانی می‌کند. همچنین بازخوانی لایه‌های رستری شامل عکس‌های هوایی، تصاویر ماهواره‌ای و داده‌های رستری و ورود و خروج لایه‌های اشکال‌برداری (Vector) در قالب استفاده از نقاط، خطوط و چند ضلعی‌ها (به طور مثال فرمت‌های KML/KMZ ShapeFilem, AutoCAD DWG) به راحتی میسر است.

امکان اضافه کردن و ارائه اطلاعات تکمیلی مانند توضیحات و نشانه‌گذاری‌ها همراه با متن، عکس و صدا، فیلم، لینک‌های وب بر روی نقشه‌ها و لایه‌ها، مسیرهای GPS و یا نمایش پروسه‌ها مبتنی بر زمان رخداد وجود دارد.

نقش GIS در مدیریت سازمانی

در این مراسم مهندس شاهرخ فرخی، مدیرعامل شرکت دورنگار و عضو سازمان ملل و خواربار جهانی (FAO) در خصوص استانداردسازی نقشه‌های کاری اراضی و پوشش گیاهی در جهان صحبت کرد و گفت که هر ارگان و سازمانی به جهت نیازهایی که دارد استانداردهای خودش را دارد و براساس همان نیازها و استانداردها می‌تواند از این نرم‌افزار بهره ببرد. وی در مورد نقش سنجش از دور (RS) در تولید و بهنگام‌سازی نقشه کاربری اراضی توضیح داد و نقش سامانه‌ها و سرویس‌های ارائه شده توسط سایر سازمان‌ها و شرکت‌های جهانی در صحت سنجی نتایج را شرح داد.

همچنین سید ابولفضل میرقاسمی، کارشناس مسئول پردازش اطلاعات در معاونت آبخیزداری و مدیرکل استعدادیابی و بهره‌برداری از اراضی در سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در مورد GIS در ایران و مشکلات و چالش‌های این حوزه در ایران دارد صحبت کردند. در مورد SDI یا spatial data infrastructure یا زیرساخت داده‌های مکانی صحبت کرد‌ و گفت که تبادل اطلاعات درون سازمانی و برون سازمانی از موازی‌کاری جلوگیری می‌کند و کاهش هزینه‌ها را به همراه دارد.

منبع: سایت گروه علم و فناوری آنا