در سالروز گرامیداشت خانواده و تکریم بازنشستگان، رییس سازمان نقشهبرداری کشور با شش تن از بازنشستگان سازمان دیدار و با آنان و خانوادههایشان گفتوگو کرد.
به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه برداری کشور، مهندس مسعود شفیعی صبح جمعه با حضور در منزل مسلم محمودی از نیروهای خدماتی سازمان که در سال ۸۶ بازنشسته شده بود؛ ساعتی را با او و خانوادهاش گفتوگو کرد. محمودی که یکسال بعد از بازنشستگیاش عمل قلب باز کرده، دختری دارد که به دلیل پیوند کلیه، نیازمند داروهای خاص از هلال احمر و بنیاد امور بیماریهای خاص است. همسر محمودی از بیمه تکمیلی در تامین هزینه درمان دخترش رضایت نسبی داشت، اما نگران بیکاری پسرش بود که مهندس مکانیک جامدات است و از رئیس سازمان درخواست کرد شغل مناسبی برای او بیابد.
حضور در سرای سالمندان کهریزک
شفیعی در ادامه با حضور در آسایشگاه سالمندان کهریزک، با ملوک اسکندری از کارمندان اسبق دبیرخانه که سال ۷۲ بازنشسته شده بود، دیدار کرد. اسکندری متولد ۱۳۲۰بود و از سال ۴۷ به استخدام سازمان نقشهبرداری درآمده بود. او خاطرات کمرنگی از دوره ریاست آقایان شاهبنده، باصری، جالینوس، شفیعی، نوربخش و مصدقخواه را بیاد میآورد.
رییس سازمان نقشهبرداری کشور به وی گفت که میتواند مقدمات بازدیدش از سازمان برای تجدید خاطرات را فراهم کند.
کارمندی که با حقوق ۲۵۰ تومان به استخدام سازمان درآمد
عذرا شیخقرایی از کارمندان بخش کارتوگرافی سازمان که سال ۵۹ با ۱۵ سال سابقه کار بازنشسته شده بود، سومین میزبان شفیعی بود. او که تشویق نامههایی با امضاهای نوربخش و موحد از روسای وقت سازمان (سالهای ۱۳۴۵- ۱۳۵۷) را به یادگار نگه داشته بود؛ خاطراتی از نحوه ترسیم نقشه در آتلیه کارتوگرافی آن زمان بازگو کرد. بخشی از خاطرات وی درباره نخستین روزهای تاسیس سالن غذاخوری سازمان بود که این روزها سالن هفت تیر نام گرفته است.
شیخقرایی که نخستین حقوقش از سازمان ۲۵۰ تومان بوده، از آن زمان تاکنون خاطرات خوشی از سازمان نقشه برداری داشت و میگفت حتما همه ساله در گردهمایی بازنشستگان سازمان شرکت میکند تا ضمن دیدار با دوستانش، خاطراتش را زنده کند.
ماجرای هواپیمایی که خلبانش فامیل شاه بود و سقوط کرد
چهارمین مقصد این ملاقاتها منزل حسین عبیری بود که از ۱۶ سالگی به استخدام سازمان نقشهبرداری کشور درآمده و در سال ۵۸ بازنشسته شده بود. او که در دبیرخانه، امورمالی، آرشیو نقشه و نهایتا خدمات فنی خدمت کرده بود، از زمان تاسیس سازمان با مدیریت مرحوم بدرالدین مرعشی (۱۳۴۳ تا ۱۳۴۷) تا دوره ریاست تیمسار حسین نوربخش (۱۳۵۴ تا ۱۳۵۸)را پیش از انقلاب تجربه کرده بود.
به گفته وی، به علت شرایط خاص سیاسی کشور، تعدادی از کارکنان سازمان نقشه برداری کشور در بدو تاسیس -سال ۱۳۳۲- از کارشناسان شاغل در بخش نظامی کشور با گرایشات خاص سیاسی (ضد حکومت وقت) و منفک شده از بخش نظامی بودند. عبیری که به یاد داشت شماره پرسنلیاش ۱۳۶ بوده، از میان ۵۰۰ کارمند سازمان در زمان بازنشستگیاش، ۱۰۰ تن از آنان را با سابقه نظامی تخمین میزد -که ممکن است دقیق نباشد-. یکی از این چهرهها تیمسار حسین نورخش رئیس سازمان نقشه برداری کشور بود که پس از بازنشستگی از ارتش، به ریاست این سازمان منصوب شد.
عبیری که میگفت سازمان نقشهبرداری دفاتر متعددی در خیابان سزاوار، دوراهی دربند، خیابان پهلوی سابق و … داشته، ادامه داد: محمد ابراهیمیقاجار موسس سازمان نقشهبرداری طی مذاکراتی با ابتهاج رییس وقت سازمان برنامه و بودجه، خواستار تمرکز دفاتر مختلف سازمان شد و محل کنونی سازمان در میدان آزادی استقرار یافت.
عبیری با ۲۷ سال سابقه فعالیت در سازمان نقشهبرداری کشور از دو دوره ادغام این سازمان با وزارت جنگ در رژیم گذشته نیز خاطراتی را بیان کرد. بخشی از این خاطرات به آغازین پروازهای نقشهبرداری در سازمان مربوط بود که یکی از آنها با سقوط هواپیما منجر به فوت دو تن از نیروهای سازمان نقشه برداری شد. به گفته وی، کامبیز دادستان که از بستگان شاه بود، خلبانی این پرواز را بر عهده داشت و آقایان سالاری و ابراهیمی –پسر برادر رئیس وقت سازمان نقشه برداری (۱۳۳۲ تا ۱۳۳۹)- او را در این پرواز همراهی میکردند. . آنها مشغول عکسبرداری هوایی از خطوط مرزی ایران و شوروی در شمال شرقی ایران بودند و از آنجا که هماهنگی لازم را با این کشور از طریق وزارت خارجه انجام نداده بودند، با اخطارهای پدافند هوایی و جنگنده های شوروی روبرو میشوند. خلبان اخطارهای مذکور را جدی نمیگیرد و آنها این پرواز را متجاوز تشخیص داده و به آن شلیک میکنند. سالاری و ابراهیمی در آن پرواز جان میبازند ولی دادستان با سوختگی شدید، زنده میماند.
او که پیش از پیروزی انقلاب، کشور را ترک کرده بود؛ اخیرا در آمریکا درگذشته است.
دیدار با مردی که چهار هواپیما از آلمانها خرید
در ادامه دیدارهای رئیس سازمان نقشه برداری با بازنشستگان این سازمان به مناسبت روز خانواده و تکریم بازنشستگان، او مهمان عبدالعی ایزدییار شد. مردی که از خلبلنان سازمان نقشه برداری بوده و با ۳۶ سال و ۹ ماه خدمت در سال ۷۵ بازنشسته شده بود. او دو سال اول خدمتش را در بخش کارتوگرافی و نقشهبرداری زمینی گذرانده و پس از آن تا پایان خدمت، در بخش پرواز بوده است.
ایزدییار که برخی دورههای تخصصی پرواز را طی بورسی در هلند گذرانده بود، مجلدی از گزارش سفر هیات اعزامی به هلند با حضور مهندسین مهری مهدوی، محمود شاکری و بهنام عیوضزاده را به شفیعی نشان داد که سرآغازی شد برای گذراندن دورههای تخصصیICT در این کشور و از خاطراتش از روزهای دور گفت. بخشی از خاطراتش مکمل خاطراتی بود که پیش از او عبیری تعریف کرده بود. از جمله آنکه ۴۰ تن از افسرانی که با گروههای مخالف شاه (عمدتا حزب توده) همکاری داشتند، بالاجبار از بخش نظامی منفک و به این سازمان منتقل شدند. آنها از جمله نیروهایی بودند که در مراحل نخستین تاسیس سازمان نقشه برداری کشور بدنه کارشناسی آن را در کنار دیگر متخصصان تشکیل میدادند. خلبان دادستان که پروازش با شلیک روسها به سقوط انجامید، یکی از همین فرماندهان بوده است. او محل سقوط این هواپیما را «سرخس» عنوان کرد و گفت: فعالیتهای سازمان نقشه برداری چه در زمان ادغام با وزارت جنگ و چه پیش و پس از آن، در رژیم گذشته از سوی اداره دوم ارتش وقت زیر نظر بود و کلیه مکالمات ما شنود میشد.
او از تلاشها، مذاکرات و فعالیتهای خودش و دیگر همکارانش پس از انقلاب سخن گفت که منجر به اخذ مصوبهای شد تا باردیگر سازمان نقشهبرداری از وزارت جنگ منفک شده و به مجموعه زیر نظر سازمان مدیریت و برنامه ریزی برگردد.
ایزدییار از گفتوگو هایش با حسین مصدقخواه رئیس وقت سازمان نقشه برداری کشور ( در سالهای۱۳۶۰ تا ۱۳۶۷) خبر داد که موفق شده او را راضی کند که سازمان باید خلبان اختصاصی داشته باشد. در همین راستا افسرانی زبده از نیروی هوایی همچون آقایان آذینفر و علمی به سازمان نقشه برداری میپیوندند. مذاکرات او در دوره ریاست احمد شفاعت (۱۳۶۹ تا ۱۳۷۶) وارد فاز دیگری شد و توانست رئیس جدید را متقاعد کند که برای سازمان نقشه برداری هواپیمای اختصاصی برای عکسبرداری هوایی خریداری کند.
به این ترتیب او موفق شده بود که چهار هواپیمای Dornier را جایگزین هواپیمای Air Commander بجا مانده از رژیم گذشته کند. او برای این منظور با آلمانها وارد مذاکره شده بود و همراه با هیاتی ۷ نفری مرکب از دو خلبان از شرکت هواپیمایی آسمان، یک نفر از صنایع دفاع، یک نفر از سازمان هواپیمایی کشور و … با سفر به مونیخ، دو عدد از این هواپیماها را شخصا تحویل گرفت. به گفته ایزدییار، دو هواپیمای بعد را زراعتی به ایران آورد. آنها علاوه بر این چهار هواپیما، یک عدد موتور اضافه آن را نیز خریداری کرده بودند که از قطعات آن برای تعمیر این هواپیماها تا کنون استفاده شده است. هواپیمایی که اگرچه ۷۰۰ کیلومتر بر ساعت سرعت دارد و در آمریکا با آن پروازهای مسافر بری ۱۹ نفره با مسیر کوتاه انجام میشود اما برای پروازهای نقشه برداری با سرعت ۱۴۰ تا ۱۵۰ کیلومتر در ایران مورد بهره برداری قرار میگیرد.
دیدار با یک بازنشسته ۹۳ ساله
خانه آخر در این سلسله دیدارها، منزل آقای اقتصادی متولد ۱۳۰۴ بود که در سال ۶۰ از سازمان نقشهبرداری کشور بازنشسته شده بود. او از کارمندان بایگانی فنی و عکسبرداری هوایی بود و به نیکی از دوران ریاست آقایان ابراهیمی، نوربخش و جنگی یاد میکرد.
این دیدارها با هماهنگی مینا قاسمزاده معاون اسبق ذیحسابی سازمان نقشه برداری کشور که مسئول رسیدگی به امور بازنشستگان نیز بوده و دو سالی است که خودش نیز بازنشسته شده است، انجام شد. وی هم اکنون عضو هیات مدیره تعاونی مصرف کارکنان سازمان است.